Je zal al stevig moeten zoeken naar een medicijn dat het voorbije jaar meer over de lippen is gegaan dan Ozempic. Dit middel, oorspronkelijk bedoeld voor type 2-diabetes, werd een hype omwille van de vermageringscapaciteiten dat het blijkt te hebben. De hype was groot, wat meteen ook stevige tekorten met zich meebracht in de apotheken voor zij die het echt nodig hadden om, nu ja, te overleven. Ook minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke bemoeide zich ermee en is nog steeds bezig met het middel te verbieden voor niet-diabetici die willen afvallen.
Wat is het nu net? Het actieve bestanddeel van Ozempic is semaglutide. Deze stof bootst in je lichaam de werking van het darmhormoon GLP-1, of glucagon-like peptide-1 na. Dit hormoon beïnvloedt rechtstreeks je bloedsuikerspiegel, regelt je eetlust en vertraagt de maaglediging, met een langer, verzadigd gevoel tot gevolg. Met andere woorden, je eetlust wordt afgeremd, wat in veel gevallen leidt tot gewichtsverlies.
Geweldig nieuws dus op het eerste gezicht: een inspuiting in je dij, buik of arm en je vermagert als vanzelf. Producent Novo Nordisk zag de vraag énorm toenemen en tot op de dag van vandaag kampen de apotheken, en de diabetici die het middel nodig hebben, met bevoorradingsproblemen. Dat is uiteraard een pervers effect omdat het initiële doel nog steeds is om diabetici van levensnoodzakelijke medicatie te voorzien.
Insert om onder zo’n uitklapmenu te stoppen: In de VS is het product al op de markt gebracht onder de naam Wegovy, met een verschil in dosis om het gewenste afvaleffect te bereiken. Door de populariteit van het middel, ziet Novo Nordisk aan tegen een enorme achterstand. Het middel Wegovy is trouwens nog niet verkrijgbaar in België.
Wanneer we inzoomen op de werking van het middel en de uitgevoerde studies, krijgen we een iets genuanceerder beeld. We moeten er ook meteen bij vertellen dat het Novo Nordisk (productent) zelf is die een groot deel van de onderzoeken heeft gesponsord. Uit die studie bleek dat de best behaalde resultaten neerkwamen op een gewichtsverlies van 16% na 68 weken. Saillant detail, die proefpersonen waren al 10% van hun lichaamsgewicht kwijt na 20 weken, waarna de evolutie trager verloopt. Na anderhalf jaar lijkt er ook een plateau bereikt te worden en verliest het middel zijn positieve werking en stagneert het gewichtsverlies.
Daarnaast, en dat is toch essentieel, werden de proefpersonen ook ondersteund om allerlei positieve levenskeuzes te maken, waaronder meer bewegen en een algemeen gevarieerd dieet te consumeren. De ‘topcombo’: gezonde voeding, voldoende beweging en 2,4 mg Ozempic (een zeer grote hoeveelheid, wetende dat slechts 10% van de diabetici deze grammage ingespoten krijgt). Dat gezegd zijnde blijkt ook dat, wanneer de proefpersonen stoppen met Ozempic (ze kregen na 20 weken een neppil), de kilo’s er zo terug bij komen. Dat ondanks het feit dat ze hun positieve levenskeuzes zijn blijven doortrekken. Om maar te zeggen, duurzaam gewichtsverlies bereik je niet met Ozempic. Je moet het middel blijven gebruiken om de positieve effecten, die ook beperkt zijn in de tijd, te blijven ervaren.
Tijd om even uit te zoomen. Onderzoekers van Sciensano schatten dat ons land elk jaar ten minste €4,5 miljard uitgeeft om de directe en indirecte kosten gerelateerd aan overgewicht en obesitas te dekken. Los daarvan is overgewicht een globaal probleem dat uiteraard best aan de basis wordt aangepakt, maar dat betekent meteen ook het in kaart brengen van allerlei sociale en biologische factoren die aanleiding kunnen geven tot overgewicht. Oplossingen voor zulke complexe materie laten zich meestal niet vatten in simplismen als het inspuiten van een middeltje en klaar.
Wij geloven rotsvast in professionele begeleiding om het overgewicht aan de kern aan te passen. Je voedings- en bewegingspatroon in kaart brengen en daarna slim actie ondernemen en tijdig opvolgen wat de resultaten zijn en hoe ze verbeterd kunnen worden indien nodig. Omdat de resultaten met Ozempic op lange termijn, althans op dit moment, niet bewezen zijn, zouden we niet aanraden om je eieren in dit mandje te leggen.